Biz otistikler kimi zaman kaba olarak algılanıyor yada kaba olmakla suçlanıyoruz ancak bizim davranışlarımızın kaba olup olmakla hiçbir ilgisi yok. O şekilde davranıyoruz çünkü başka türlü davranmamız mümkün değil. Yani beynimiz farklı çalıştığı için bazı durumlarda da doğal olarak sizlerden farklı tepkiler veriyoruz. O nedenle bizlere hemen bir yafta yapıştırmadan önce biraz düşünün lütfen…
Otizmden kaynaklanan ama diğer insanların kabalık olduğunu düşündüğü bazı örnekler…
- Bende dahil olmak üzere bazı otistikler uygun olmayan zamanlarda gülebiliyoruz ve bunu kontrol etmek kimi zaman inanın mümkün olmuyor.
Otistik bireylerin bazen uygunsuz zamanlarda gülmesinin bir nedeni, sosyal ipuçlarını anlamakta zorlanmamız olabildiği gibi, diğer bir nedeni de güçlü duygularla başa çıkmak, yada onlara bir yanıt vermek olabiliyor. Bazı otistik bireyler endişelendikleri zaman gülmeye başlıyorlar ve bu otomatik bir tepki. Hani şimdi ne gülüyorsun deseniz bile o kişinin bunu kontrol etmesi mümkün olmayabilir. Hatta sizin verdiğiniz tepki onun içinde bulunduğu anksiyeteyi artırırsa gülmesi de o oranda artabilir. Böyle durumlarda öncelikle bunun çoğu zaman kontrol dışı olduğunu aklınızda tutun. İkincisi o kişi kimseye gülmüyor, gülüyor çünkü kendi duygularıyla başa çıkmaya çalışıyor. Ya da gülüyor çünkü o sırada nasıl davranması gerektiği konusunda hiçbir fikri yok. Mesela ben yeni bir ortama girdiğimde, ya da sosyal bir ortama katıldığımda eğer yüzüm heykel gibi değilse bilin ki herkese gülümsüyorum ve kimi zaman bunun farkında bile olmayabiliyorum. Koca kadın nasıl gülümsediğini bilmez demeyin ya da isterseniz deyin, ama gerçekte bazen gülümsediğim farkında olmadığımı keşfettim. Tıpkı sesimin seviyesini de ayarlayamadığım gibi…
- Yine bende dahil olmak üzere kimi otistikler seslerinin seviyesini ayarlamakta zorlanırlar. Heyecanlı, öfkeli, sevinçli, gergin ya da öfkeli olduğumuz zamanlar ses seviyemizin kesinlikle farkında olmayabiliyoruz. Kimi zaman sesimin çok yüksek olduğunu fark etsem de çoğu zaman bunu ancak birileri beni uyarınca fark ediyorum. Kimi zaman gerçekten de ses tonumuzun hiç farkında olmayabiliyoruz. Bu, kaba olarak algılanmamıza, konuşmaya hükmettiğimizin sanılmasına neden olabilse de gerçekte sesimizin seviyesini ayarlamak kimi zaman bazı sosyal ipuçlarını anlamak kadar zor olabiliyor bizler için….
“Bu makale yazarının görüşlerini yansıtır. Gazete Davul’un yayın politikası ve editoryal bakış açısı ile her zaman uyumlu olmak zorunda değildir.”