2. Dünya Savaşı sırasında Katolik dünyasının ruhani liderliÄŸini yapan XII. Pius’un güvendiÄŸi bir Alman Cezvit’le yazışmaları, Vatikan’ın Yahudiler ve Polonyalılara yapılan soykırımdan savaÅŸ sırasında haberdar olduÄŸuna iÅŸaret ediyor.
Associated Press’in aktardığına göre yeni ortaya çıkan 1942 tarihli yazışmalarda Cezvit’in Papa’ya her gün yaklaşık 6 bin Polonyalı ve Yahudi’nin Nazi Almanyası tarafından gaz odalarında öldürüldüğünü yazdığı görülüyor.
Vatikan arÅŸivlerinde bulunan ve ilk olarak Ä°talyan gazetesi Corriere della Sera tarafından yayımlanan belge, Vatikan’ın savaÅŸ sırasında Nazilerin iÅŸlediÄŸi insanlık suçlarını teyit edemediÄŸi için kınamadıkları savunmasını çürütebilir.
Tarihçileri, XII. Pius’un mirası konusunda uzun süredir bölünmüş durumda. Bazı tarihçiler XII. Pius’un ‘sessiz diplomasi’ ile Yahudi hayatlarını kurtarmaya çalıştığını, bazıları ise Holokost karşısında sessiz kaldığını savunuyor.
ArÅŸivleri inceleyen araÅŸtırmacı Giovanni Coco, bahsi geçen mektupta Nazilerin kamplardaki insanları öldürmek için kullandıkları fırınlar gibi birçok detayın bulunduÄŸunu belirtti. Mektuptaki bilgileri Almanya’daki Hitler karşıtı direniÅŸten bir rahibin verdiÄŸi ifade edildi.
12. PÄ°US BÄ°LÄ°YORDU
Mektup ve Giovanni Coco’nun açıklamaları bugün Corriere della Sera’nın ‘’La Lettura’’ isimli edebiyat ekinde yayımlandı. Gazete haberi, ‘’12. Pius biliyordu’’ başlığıyla verdi.
1939-1958 yılları arasında görevde kalan Papa 12. Pius (Eugenio Maria Giuseppe Giovanni Pacelli), Nazi suçlarına karşı sesini çıkarmadığı için eleştiriliyordu.
Bazı tarihçiler 12. Pius’un komünizm korkusu nedeniyle Hitler’le ters düşmek istemediÄŸini söylüyor, bazıları da Katoliklerin de hedef alınmasından korktuÄŸu için sustuÄŸunu savunuyordu.
Papa 12. Pius’un, Yahudileri kurtaran Katoliklere destek verdiğini ve bunun için sessiz diplomasi yürüttüğünü savunanlar da var.
Vatikan tarafı ise, Nazi suçlarını o dönemde resmi olarak teyit edemedikleri argümanını öne sürüyordu.
Papa XII. Pius
Corriere’ye konuÅŸan araÅŸtırmacı Giovanni Coco bulduÄŸu belgenin önemini, ‘’Holokost konusunda, 12. Pius’un Yahudilere karşı iÅŸlenen suçlarla ilgili Alman Katolik Kilisesi’nden gelen kesin ve ayrıntılı haberler aldığı artık kesinlik taşıyor’’ diye açıkladı.
Öte yandan Coco dönemin papasının, Nazilerin misilleme olarak Katolikleri hedef almasından çekindiği için Hitler’e karşı sesini çıkarmadığı tezini destekledi.
Coco, söz konusu mektubu yazan rahip König’in de, kendisinin ve bu istihbaratı saÄŸlayan direnişçilerin hayatlarından endiÅŸe ettiÄŸi için verdiÄŸi bilgilerin kamuoyuna açıklanmamasını istediÄŸini belirtti.
Giovanni Coco, bu mektubu da içeren araştırma sonuçlarını gelecek hafta bir kitap ile yayımlayacak.
Papa Francesco, 2019’da 12. Pius ile ilgili arşivleri açma kararını, ‘’Kilise tarihten korkmuyor’’ diyerek açıklamıştı.
Bu karar İtalya’daki Yahudi toplumundan destek görmüş, İtalyan Yahudi Cemaatleri Birliği Başkanı Noemi Di Segni, ‘’Papa Francesco’nun 12. Pius ile ilgili gizli arşivi açma kararını büyük bir takdirle karşılıyoruz’’ demişti.
(BBC)
