Son yılların en büyük sorunlarından biri kadına uygulanan şiddet ve kadın cinayetleri… Siz bu satırları okurken bile dünyanın herhangi bir yerinde bir kadın, varlığını şiddet kullanarak ifade eden bir erkeğin saldırısına uğramış ve bir kuytuda hayata gözlerini yummuştur.
Neden ismi ‘kadın cinayetleri’?
Sadece kadın oldukları için biteviye öldürüldüklerinden dolayı mı ‘kadın cinayetleri’. Hayır, kadın oldukları için öldürüldüklerinden adı ‘kadın cinayetleri’. Haklı veya haksız vardır bir sebebi mi diyorsunuz? Öyle ya sırf kadın diye biri öldürülür mü?
Meşhur bir hikayedir… Gelinin at sırtında yeni evine götürüldüğü, görücü usulü evlenmenin çok yaygın olduğu bir dönem davullu zurnallı düğün sonrası, damat gelini ata bindirmiş ve köye doğru yola koyulmuşlar.
Yolda giderken, ayağı taşa takılan at aniden tökezlemiş ve gelin düşecek gibi olmuş. Damat, tok bir sesle;
– Bu biir… demiş. Aradan on dakika geçmiş geçmemiş, gelinin bindiği at yine tökezlemiş. Damat bu kez daha yüksek bir sesle;
– Bu ikiii… demiş ve yola devam etmişler. Ancak yeni gelini almış bir korku “galiba çok sert ve sinirli biriyle evlendim, vay benim başıma gelen…” diye düşünürken, atın ayağı bir kez daha taşa takılıp tökezlemez mi, damat iyice sinirlenmiş ve hırsla;
– Bu üüüç… diye bağırdıktan sonra, silahını çekip atı vurmuş.
O anda, atla birlikte yere düşen yeni gelin panik halinde bağırmış:
– Sen deli misin hiç ayağı taşa takıldı diye zavallı at öldürülür mü? Damat gayet soğukkanlı bir şekilde, silahını kılıfına yerleştirdikten sonra, gözlerini de biraz kısarak geline bakmış ve …
– Bu biiir…
Hikaye burada bitse de toplum hikayeden önce kadına rolünü yazıyor.
Kültürel kodlar herhangi bir sebebe bağlı olmadığını söylüyor. Erkeklerin şart koştukları, gerek gördükleri ve biçtiği role uygun yaşamadıkları için kadınlar öldürülüyor. Bir erkek neden cinayet işleyip katil oluyor?
-Kadın aldatıyor. (Erkektir aldatır)
-Kadın göz süzüyor. (Erkek talep eder)
-Kadın ortalık yerde kahkaha atıyor. (Erkekler ağlamaz, güler)
-Kadın eve geç geliyor (Erkek dediğin evde durmaz, eve erken gelmez)
-Kadın gönlünce giyiniyor (Erkek ütülü giyinir, güzel giyinir. Ütüsüz giyinirse suç kadınındır. Evdeki vazifesini yapmamıştır)
Türkiye’de 2019 yılında 474 kadın öldürüldü. Her gün ortalama beş kadın erkekler tarafından öldürülüyor. Kadınlara yöneltilen ve “hak etmişti, evli bir erkekle ilişkisi vardı, o saatte orada ne işi var” gibi bilinçaltı ahlaksız imalardan ve cümlelerden bağımsız, objektif bir bakış açısı ile düşünmemiz gerekiyor.
Dünya kadınları şiddet görüyor mu?
Her üç kadından biri her gün şiddete maruz kalıyor. Dünya kadınlarının yüzde 30’u partnerleri tarafından fiziksel ve/veya cinsel şiddet gördüklerini ifade ediyor.
• Bu veriler, Dünya Sağlık Örgütü’nün kayıtlarından elde edilmiştir. BM raporuna göre dünya genelinde her gün 137 kadın cinayete kurban gidiyor. Bu kişilerin yüzde 34’ü güvendikleri ya da bakımlarını üstlendikleri kişiler tarafından öldürülüyor.
• AB Temel Haklar Ajansı tarafından yapılan bir araştırmaya göre Avrupa’da 15 yaşından sonra şiddete maruz kalan kadınların oranı yüzde 33 civarında ve her 20 kadından biri tecavüze uğruyor. Genel olarak AB üyesi ülkelerde her üç kadından biri şiddete maruz kalıyor.
2017’de 87 bin kadın kasten öldürüldü. Rapor, bu kadınların yarısından fazlasının eşleri, sevgilileri ya da aile üyeleri tarafından öldürüldüğünü ortaya koydu. Kasten öldürülen kadınların üçte birinden fazlası mevcut ya da eski eşi veya sevgilisi tarafından öldürüldü. Bu durum, dünya çapında kasten öldürülen bütün kadın ve genç kızların yüzde 34’ünden fazlasının normalde güvendikleri ya da bakımlarını üstlenen bir kişi tarafından öldürüldüğünü ortaya koyuyor.
Tüm dünyada sayılar artıyor, öldürmeler devam ediyor. 2012 yılında kasten öldürülen kadın sayısı 48 bindi. Kadına şiddeti protesto ederken bile kadına şiddeti kullanmak negatif bir eylem biçimi. Cezaların caydırıcı olmaması kadınların şikayetlerinin ciddiye alınmaması ve emniyet güçlerinin olaylara etkili müdahale edememesi katillerin işini kolaylaştırıyor.
Bugün hiçbir izahı olmayacak biçimde katili doğrudan veya ima yoluyla koruyan her radikal düşünce ve eylem tuzaklarını kadınlar olarak ifşa etmeye devam edeceğiz.
Umarım önümüzdeki yıllarda, hem Türkiye’de hem de dünya genelinde gerekli uygulama ve politikalar uygulanarak kadına uygulanan şiddet ve cinayetler azalarak biter.