Ukrayna’nın güneybatısında ‘Karadeniz’in Ä°ncisi’ olarak anılan önemli liman kenti Odesa, Rus birliklerinin saldırısına hazırlanıyor.
Ülkenin üçüncü büyük metropolü olan şehrin Rus birliklerinin bir sonraki hedefi olacağı düşünülüyor.
Rus deniz kuvvetleri, Ukrayna’nın Karadeniz ile baÄŸlantısını kesmek için Odesa sınırında bombardımana baÅŸladı.
Ukrayna Devlet BaÅŸkanı Volodimir Zelenskiy, Rus birliklerin Odesa çevresindeki “kıyı bölgelerini bombaladığını” söyledi.
Odesa Belediye Başkanı Gennadiy Trukhanov, Rus askerlerin şehri üç farklı cepheden çevreleyebileceğini ifade etti.
Turkhanov, Rus birliklerin ilk olarak iÅŸgal altındaki Mikolayiv bölgesinden Odesa’ya ilerleyeceÄŸini söyledi.
Bunun ardından Moldova’da ayrılıkçı grupların yönetimindeki Transdinyester bölgesindeki askerlerin de ÅŸehre yöneleceÄŸini ifade eden Turkhanov, bu durumda Odesa’nın ülkenin geri kalanından tamamen kesileceÄŸini ekledi.
Trukhanov, üçüncü saldırının ise denizden yapılacağına inanıyor: “Transdinyester yönünden saldırarak dikkatimizi dağıtıp sonrasında tabii ki denizden gelecekler.”
Ukrayna’nın güneybatı sınırında bulunan Transdinyester, dünyada Moldova’nın bir parçası olarak kabul ediliyor ama ülkenin geri kalanından farklı ve Moskova destekli bir hükümet tarafından yönetiliyor.
Odesa ne kadar önemli?
Odesa, Ukrayna’nın üçüncü büyük ÅŸehri ve ülke ekonomisi için kritik bir konumda.
BBC Dünya Servisi radyosuna konuÅŸan ve eskiden deniz kuvvetleri kaptanı olan ve Ukrayna Savunma Bakanı Yardımcısı görevini yapan Andrey Ryzhenko, “Odesa’nın deniz baÅŸkenti olduÄŸunu ve ülkenin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın (GSYÄ°H) yüzde 20’sinden sorumlu olduÄŸunu” söyledi.
Odessa limanında askerlerNormal zamanlarda Ukrayna’nın mısır, tahıl ve mineral gibi önemli emtiaları Odesa ve yakınındaki Youjni ve Çornomorsk (eski adıyla Illytchyivsk) limanlarından ihraç ediliyor.
Ä°ngiltere’de savunma ve güvenlik alanında çalışan düşünce kuruluÅŸu Kraliyet BirleÅŸik Hizmetler Enstitüsü’nde araÅŸtırma görevlisi olan Dr. Sidharth Kaushal, “Ãœlkenin deniz ticaretinin neredeyse yüzde 70’i Odesa’ya baÄŸlı” diye anlatıyor.
Odesa, aynı zamanda sahilleri ve 19. yüzyıldan kalma mimarisi ile önemli bir turist destinasyonu. Åžehre Rusya’dan çok sayıda turist geliyordu.
Ukrayna Devlet BaÅŸkanı Zelenskiy, “Ruslar sık sık Odesa’ya gelirdi ve her zaman sıcaklık ve cömertlik ile karşılanırdı. Peki ÅŸimdi ne oldu? Odesa’ya bomba atılıyor. Bu savaÅŸ suçu sayılacak” dedi.
2014’ten beri Ukrayna’nın en büyük deniz üssü Odesa’da bulunuyor. Daha önce Kırım’da konumlandırılan üs, Rusya’nın Kırım’ı ilhakından sonra taşındı.
Dr. Kaushal, liman kentinin Rusya Devlet BaÅŸkanı Putin için önemli ve stratejik bir hedef olacağını söylüyor; Rusya’nın “Ukrayna ekonomisini ve deniz ticaretini bir bakıma kontrolü altına aldığı takdirde hükümete daha çok baskı uygulayabileceÄŸini” belirtiyor.
Odesa aynı zamanda Rus Ä°mparatorluÄŸu için de önemli bir limandı ve bu yüzden Rusya’nın kültürü ve tarihinde sembolik bir öneme sahip.
Rusça konuÅŸanların sayısının daha yoÄŸun görüldüğü kent ile yakından ilgilenen Putin ise Rusya’nın Ukrayna’yı iÅŸgalinden birkaç gün önce yaptığı bir açıklamada Odesa’da 2014’te gerçekleÅŸen ve 48 Rusya yanlısı protestocunun Ukraynalı milliyetçi gruplar ile çatışması ardından hayatını kaybettiÄŸi “korkunç trajediye” iÅŸaret etmiÅŸti.
Yıkılmaz kale
AFP haber ajansına göre Rusya’nın iÅŸgalinin baÅŸlangıcından bu yana 1 milyon nüfuslu Odesa’dan yaklaşık 100 bin kiÅŸi ayrıldı.
Büyük çoÄŸunluÄŸu kadın ve çocuklardan oluÅŸan binlerce kiÅŸi Batı’ya doÄŸru ilerliyor, geride babalarını, erkek kardeÅŸlerini ve eÅŸlerini bırakıyor.
Ancak kalanlar şehri olası saldırılara karşı korumak için çalışmalar sürdürüyor.
Odesa Belediye BaÅŸkanı Trukhanov, liman kentinin “yıkılmaz bir kaleye dönüştürüldüğünü” söyledi.
İnsanlar şehrin savunma gücünü artırmak için deniz kıyılarından topladıkları kumu büyük çuvalların içine dolduruyor. Her gün yaklaşık 700 ton kum toplandığı tahmin ediliyor.
Odesa’da yaÅŸayan ve fotoÄŸrafçı olan Victor Skrypnik, “Öldürmeyi bilmediÄŸimiz için burada çalışıyoruz. Profesyonel asker deÄŸiliz ama askerlerimize bu ÅŸekilde yardım edebiliriz” diyor.
Belediye Başkanı Trukhanov, şehri üç taraftan da korumanın zor olacağını ancak elinden geleni yapacağını söylüyor:
“Odesa özgürlüğün sembolü ve dünya tarafından çok sevilen bir ÅŸehir. Odesa’nın insanları ise barış insanları.”
BBC Türkçe
