İsrail ve Filistinliler arasındaki çatışmalar büyürken, birçok kişi sosyal medyada, anti-semitizm ve anti-siyonizm arasındaki farkı anlamaya çalışıyor.
– Anti-semitizm, Yahudi halkına karşı önyargı anlamına geliyor
– Anti-siyonizm, genel olarak Ä°srail devletinin varlığına karşı çıkmak olarak tanımlanabilir
ANTÄ°-SEMÄ°TÄ°ZM NEDÄ°R?
Yahudiler, yüzyıllarca önyargı, düşmanlık ve kovuÅŸturmayla karşı karşıya kaldı. 2. Dünya Savaşı’nda altı milyon Yahudi “Holokost” diye de bilinen soykırımda Naziler ya da iÅŸbirlikçileri tarafından öldürüldü. Günümüzde antisemitizm, birçok ÅŸekilde görülebiliyor. Bunlara küresel mali sistem ve medyayı Yahudilerin kontrol ettiÄŸine dair komplo teorileri, sinagoglara saldırılar, sözlü hakaret, nefret söylemi ve sosyal medyadaki tehditkar paylaşımlar da dahil.
Bazen Ä°srail ile ilgili farklı görüşlere sahip olanlar, belirli yorumların ya da fikirlerin anti-semitik olup olmadığı konusunda uzlaÅŸmazlık da yaşıyor. Sıklıkla bu tartışmalarda Ä°srail ve “Siyonizm” terimleri geçiyor.
SÄ°YONÄ°ZM NEDÄ°R?
19. yüzyılın sonlarında Avrupa’da siyasi bir hareket baÅŸladı ve Filistin topraklarında (Yahudiler antik Ä°srail toprağı diye tanımlıyor) bir Yahudi ulusu kurmak istiyorlardı. BM, Filistin’i Yahudi ve Arap devletlerine bölmeye karar verdi ve 1948’de Ä°srail devleti kuruldu. Ancak Filistin ve çevre bölgelerde yaÅŸayan pek çok Arap Ä°srail’e karşıydı ve Arap haklarının ihlali olarak görüyorlardı.
Åžimdilerdeyse, kendisini Siyonist hareketin bir parçası olarak gören bir kiÅŸi, Ä°srail’in bir Yahudi ulusu olarak korunmasına ve kalkınmasına inanıyor. Siyonizm içinde de farklı anlayışlar var. ÖrneÄŸin bazı Siyonistler Ä°srail’in kendi topraklarının ötesindeki bazı yerlerde de hakkı olduÄŸuna inanırken, bazı Siyonistler buna karşı çıkıyor. Yahudilerin çok büyük çoÄŸunluÄŸu aynı zamanda Siyonist. Küçük bir azınlıksa dini ya da siyasi nedenlerle Siyonizme karşı çıkıyor. Yahudi olmayanlar da Siyonist olabiliyor.
ANTÄ°-SÄ°YONÄ°ZM NEDÄ°R?
Anti-siyonizm genel olarak Ä°srail devletinin varlığına karşı çıkmak olarak tanımlanabilir. Ä°srail hükümetinin politikalarını eleÅŸtiren Siyonistler de var. Bunlara Batı Åžeria’nın iÅŸgali, sınır duvarının güzergahı (Ä°srail duvarı Batı Åžeria’da inÅŸa ediyor ve Filistinli saldırganlara karşı güvenlik önlemi olduÄŸunu savunuyor, Filistinlileri destekleyenler ise toprak ilhakı için bir araç olduÄŸunu söylüyor) ve Yahudi yerleÅŸimlerinin inÅŸası da dahil.
Bazı durumlarda, insanlar Ä°srail’i çok sert bir ÅŸekilde eleÅŸtirdiklerinde, eleÅŸtirinin motivasyonunun anti-semitizm olup olmadığını bilmek zorlaşıyor. Bu da anti-Siyonizmin, yani Yahudi devletini reddetmenin bir tür çaÄŸdaÅŸ anti-semitizm türü olduÄŸu suçlamalarını beraberinde getirdi. Uluslararası Holokost Anma Ä°ttifakı, Ä°srail’e karşı bazı iddiaların ve suçlamaların anti-semitik olduÄŸunu söylüyor.
Bunu reddedenlerse, bu argümanın Ä°srail destekçileri tarafından Ä°srail’e yönelik makul eleÅŸtirileri ırkçı olarak tanımlamak için kullanılan bir araç olduÄŸunu vurguluyor. Bazıları “Siyonist” kelimesinin Yahudilere karşı örtülü bir saldırı aracı olarak kullanılabileceÄŸini savunuyor. Bazılarıysa, Ä°srail hükümeti ve destekçilerinin eleÅŸtirileri önlemek için kasten Siyonizm ve anti-semitizm kelimelerini birbirine karıştırdığını söylüyor.