Donald Trump, Beyaz Saray’a dönmeden önce ABD’nin “ekonomik güvenliÄŸini” artırmak için Grönland’ı satın alması gerektiÄŸini söyledi.
Kuzey Kutup Dairesi’nin üstünde kalan bölge satılık olmadığını ilan etse de geniÅŸ ve çoÄŸunlukla dokunulmamış mineral yataklarına artık büyük bir talep var.
Motorbot, Grönland’ın güney ucundaki dalgalı kıyı sularında ve fiyortlarda yol alırken, önümüzde aniden engebeli gri zirveler beliriyor.
Madencilik ÅŸirketi Amaroq Minerals’ın CEO’su Eldur Olafsson, bu çok yüksek ve sivri daÄŸların aslında bir “altın kuÅŸak” olduÄŸunu söylüyor.
Denizde iki saat yol aldıktan sonra, Nalunaq dağının altında şirketin altın aradığı uzak bir vadiye çıktık.
Çevredeki sıradağları ve vadileri tarayarak diğer değerli mineralleri de arayan şirket, 10.000 kilometrekareden fazla alanı kaplayan bir keşif lisansı aldı.
“Bakır, nikel ve nadir toprak elementleri arıyoruz” diyen Ä°zlandalı CEO’ya göre “Bu henüz keÅŸfedilmemiÅŸ bir alan ve büyük bir potansiyele sahip.”
Büyük ölçüde el değmemiş
Ana kampta ​​Grönland, Avustralya ve Ä°ngiltere’den eski kömür madencileri de dahil olmak üzere 100’den fazla çalışanı barındıran mobil binalar ve parlak turuncu çadırlar var.
Oradan vadiye doğru bir yol tırmanıyor. Arabayla dağın içinde yukarı doğru karanlık bir tüneli takip ederek altın madenine giriyoruz.
“Buraya bakın” diyor Olafsson, bir beyaz kuvars damar ve koyu ince bir çizgiyi iÅŸaret ederek: “Altın, altın, altın. Tüm bu alanda. OlaÄŸanüstü deÄŸil mi?”

Amaroq’un 2015’te satın aldığı maden, geçtiÄŸimiz on yılda çoÄŸunlukla faaliyet göstermiÅŸti ama o zamanlar düşen altın fiyatları ve yüksek iÅŸletme maliyetleri nedeniyle kapandı.
Ancak bu madenin şimdi kârlı olacağından emin. Bu yıl üretimi artırmayı planlıyor ve metali altın külçeleri haline getirmek için yepyeni bir işleme tesisi inşa etti.
Olafsson, “Her ay bir bavul dolusu altınla da sahadan ayrılabiliriz, 30.000 tonluk bir gemiyle de” diyor.
Grönland’ın eÅŸsiz bir fırsat sunduÄŸunu çünkü büyük mineral rezervlerinin büyük ölçüde el deÄŸmemiÅŸ olduÄŸunu söylüyor:
“Batı’nın onlarca yıldır ihtiyaç duyacağı tüm minerallerin tedarikçisi olabilir. Bu çok eÅŸsiz bir konum”.
Ancak şu anda tüm adada sadece iki aktif maden var.
Grönland, Danimarka’nın bir parçası olsa da kendi doÄŸal kaynaklarını kontrol eden, kendi kendini yöneten bir bölge.
Cep telefonlarından pillere ve elektrik motorlarına kadar her şeyi yapmak için hayati önem taşıyan nadir toprak elementlerinin en büyük sekizinci rezervine sahip. Ayrıca lityum ve kobalt gibi diğer önemli metaller de büyük miktarda bulunuyor.

Petrol ve gaz da var, ancak yeni sondaj yapmak yasak ve derin deniz madenciliği de yapılmıyor.
Grönland Ä°ÅŸ Dünyası BirliÄŸi direktörü Christian Kjeldsen’e göre, “küresel jeopolitik durum ÅŸu anda dünyanın en büyük adasına olan ilgiyi artırdı” ve Çin dünyanın en büyük nadir toprak metalleri rezervlerine sahipken, Batı alternatif kaynakları güvence altına almak istiyor.
İzinler verildi ama atılması gereken adımlar var
Batılı ülkeler, Grönland’ın minerallerine eriÅŸim konusuna odaklandılar. Bu konuda Çin de istekliydi, ancak dahli sınırlı.
Reuters haberine göre ABD, Grönland’ın en büyük maden projesini Çinli alıcılara satmaması için Avustralyalı bir madencilik ÅŸirketine lobi yapıyor.
Grönland Ä°ÅŸ, Ticaret ve Hammadde Bakanı Naaja Nathanielsen, bölgedeki minerallere olan ilginin “son beÅŸ yılda arttığını” söylüyor ve ekliyor:
“Ä°klim krizi konusunda gündemde olmaya alışkınız. Çözümün bir parçası olmak istiyoruz.”
Şirketlerin işlenebilir maden yatakları aradığı Grönland genelindeki 100 blok için izinler verildi. İngiliz, Kanadalı ve Avustralyalı madencilik şirketleri en büyük yabancı lisans sahipleri iken, Amerikalılar sadece bir tanesine sahip.
Ancak bu alanların potansiyel maden haline gelmesi için atılması gereken daha çok adım var.
Grönland mineral bakımından çok zengin olsa da “altına hücum” yavaÅŸ gerçekleÅŸiyor.
Yıllık GSYÄ°H’si 3 milyar doların biraz üzerinde olan ekonomisini hala kamu sektörü ve balıkçılık yönlendiriyor. Ayrıca Danimarka’dan yıllık 600 milyon dolarlık bir sübvansiyonu var.
Grönlandlı politikacılar, madencilik gelirlerinin Danimarka’nın sübvansiyonuna olan bağımlılığı azaltacağını ve bağımsızlık çabalarını artırmaya yardımcı olacağını umuyor. Ancak ÅŸu an için Grönland turizmden daha fazla para kazanıyor.
Grönland Ãœniversitesi’nden konunun uzmanı Javier Arnaut, madenciliÄŸin resmi olarak bağımsızlık için hala önemli olduÄŸunu söylüyor:
“Ancak pratik açıdan, çok az madencilik lisansı verildiÄŸini görebilirsiniz.”
Bakan Nathanielsen, ABD ve AB ile ortaklıklar geliÅŸtirilirken “bu sektöre hala büyük miktarda para akışı olmadığını” kabul ediyor. Önümüzdeki on yıl içinde üç ila beÅŸ madenin daha faaliyete geçmesini umuyor.
Maden açmak kolay değil
Ancak Grönland’da madencilik, adanın uzaklığı ve havası nedeniyle kolay deÄŸil. Dünyanın en büyük adasının yüzde 80’i buz tabakasıyla kaplı. DaÄŸları engebeli ve yerleÅŸim yerleri arasında yol bulunmuyor.
Bölgenin yataklarını haritalayan Danimarka ve Grönland Jeolojik AraÅŸtırma’dan Jakob Kløve Keiding, “Bu bir Arktik arazi” diyor.
“Ä°klim ve sınırlı altyapı koÅŸulları zorlaÅŸtırıyor. Bu nedenle bir maden açmak oldukça pahalı.”
Bu yüksek maliyetler, düşük küresel metal fiyatlarıyla birleşince yatırımcıları uzak tutuyor.
Bazıları ise sektörün yavaş büyümesinin sebebini bürokrasiye bağlıyor. Bölgede katı çevre düzenlemeleri ve sosyal etki şartları var. Bu nedenle izinler zaman alabiliyor.
Nathanielsen, çoğu kişinin madenciliği desteklediğini ve bunun yerel ekonomileri canlandırdığını savunuyor.
“Madenciler yerel dükkandan alışveriÅŸ yapıyorlar. Yerel nüfusu istihdam ediyorlar. Yerel bir tekne veya helikopter kiralıyorlar”.
Ancak güneydeki en büyük kasaba olan Qaqortoq’ta yaÅŸayan Heidi Mortensen Møller, yeni madenlerin yerel halk için istihdam yaratıp yaratmayacağından şüphe ediyor. “Ä°stihdam yaratacaklarını söylediklerinde, kimden bahsediyorlar?”
Yerel işçi sendikası SIK’in baÅŸkanı Jess Berthelsen, birçok insanın madencilik gelirinin “ülkeden gideceÄŸini” ve Grönland’a fayda saÄŸlamayacağını düşündüğünü söylüyor. Ancak sektörün büyümesini destekliyor:
“Grönland’ın daha fazla gelire ve balıkçılıktan baÅŸka yollarla para kazanmaya ihtiyacı var.”
Trump’ın Grönland’a yönelik son hamlesinin nasıl sonuçlanacağı belirsiz.
Ancak, bölgenin baÅŸbakanı Mute Egede bu ayın baÅŸlarında “ABD ile iÅŸ yapmamız gerekli” dedi ve “madencilik açısından kapıların açık olduÄŸunu” söyledi.
Ä°ÅŸ Dünyası BirliÄŸi’nden Kjeldsen, bunun sektöre “çok ihtiyaç duyulan yatırımı” getireceÄŸini umuyor:
“Öte yandan Trump’tan gelen sinyallerle ilgili belirsizlik uzun süre devam ederse, bunun yatırım ortamını olumsuz etkileme riski bulunuyor.”