Åžili’de General Augusto Pinochet’nin diktatörlüğünde yazılan anayasa, halk oylamasında tarihe gömüldü. GeçtiÄŸimiz yıl baÅŸlayan halk isyanı sonrasında düzenlenen anayasa referandumunda, ilk sonuçlara göre halkın 78’i yeni bir anayasaya ‘evet’ dedi.
Åžili’de sayısız siyasi cinayetten, iÅŸkenceden ve insan hakları ihlallerinden sorumlu Pinochet’nin askeri diktatörlüğünde, 1980 yılında, neoliberal bir temele dayalı olarak hazırlanan anayasa, halk tarafından ülkenin derin ekonomik sorunlarının sorumlusu olarak görülüyordu.
Eski anayasa, devletin asgari müdahalesini savunuyor ve özel sektörün eğitim ile sağlık dahil, kamu hizmetlerinin hemen hepsini ele geçirmesinin önünü açıyordu. Ülkede geçen sene metro biletlerine zam yapılmasına tepki olarak başlayıp ulusal bir isyana dönüşen protestolar sonrasında, hükümet anayasa değişikliğini referanduma götürmek zorunda kalmıştı.
Yeni bir anayasaya ezici oranda destek çıkması, baÅŸta baÅŸkent Santiago olmak üzere birçok kentte coÅŸkulu bir sevinçle karşılandı. Santiago’daki Ä°talya Meydanı’nda düzenlenen kutlamalarda bir kuleye “Yeniden doÄŸuÅŸ” sloganı yansıtıldı.
Referandumun ardından, yeni anayasa tamamen halk tarafından seçilmiş 155 kişilik bir kurul tarafından kaleme alınacak. Anayasayı yazacak olan kurul, nisan ayında seçilecek ve kadın-erkek sayısı eşit olacak. Kurulun hazırlayacağı yeni anayasa, 2022 ortalarında halk oylamasına sunulacak.
Yeni metinde, Åžili’nin yerli halkı Mapuçelerin tanınması, işçilere toplu sözleÅŸme hakkı, su ve toprak üzerinde haklar, saÄŸlık ve eÄŸitim sistemlerindeki özelleÅŸtirmeler ve emekli maaÅŸları gibi konular üzerine reformlar bekleniyor.