Türkiye’nin himayesindeki Suriye Milli Ordusu (SMO) adlı grupların, 9 Ekim 2019 tarihinde Kuzey ve Doğu Suriye’nin Serêkaniye ve Girê Sipî kentlerine yönelik saldırısında kaçırılan 3 Süryani’ye müebbet hapis cezası verildi. Serêkaniye’ye bağlı bir Süryani köyünün korunmasında görevli Cemil Gerger, Emed Cesim Suud ve Muhasin Xerbi Ehle adlı Süryani Askeri Meclisi’nin üyeleri, SMO tarafından kaçırılarak 13 Kasım 2019 tarihinde Türkiye’ye teslim edildi. 3 kişi, 18 Kasım 2019 tarihinde çıkarıldıkları Urfa Adliyesi’nde “Devletin Birliğini ve Ülke Bütünlüğü Bozma”, “Örgüt üyesi olmak” ve “Kasten Öldürme” gerekçesi ile tutuklandı. Savcının, 3 Süryani’nin cezalandırılması talebi ile hazırladığı iddianame, Urfa 5. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi.
İSTİNAF KARARI BOZDU
Davanın son duruşmasında mahkeme heyeti her 3 Süryani’ye “Örgüt üyesi olmak” iddiası ile 7 yıl 6’şar ay hapis cezası verdi. Mahkeme heyeti gerekçeli kararını da 11 Aralık 2020 tarihinde açıkladı. Urfa Cumhuriyet Başsavcısı karara itiraz dilekçesi sunarak dosyayı Antep Bölge Adliye Mahkemesi’ne taşıdı. Savcı, müebbet hapis talebi ile yerel mahkemenin kararını İstinaf Mahkemesi’ne taşıdı. İstinaf da, cezanın “üyelikten” değil, 302’nci maddeden (ağırlaştırılmış müebbet) verilmesi gerektiğini belirterek, yerel mahkemenin kararını bozdu. Kararın bozulmasının ardından tekrar Urfa 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yapılan yargılamanın 22 Haziran 2021 tarihli karar duruşmasında 3 Süryani’ye “Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma” gerekçesiyle müebbet hapis cezası verildi.
YARGITAY MÜEBBETLERİ BOZDU
Süryanilerin avukatı ve aynı zamanda İnsan Hakları Derneği (İHD) Urfa Şubesi Eşbakanı Avukat Mustafa Vefa, “Müebbet” kararın istinafta onaylanması üzerine kararı Yargıtay’a temyiz etti. Temyiz talebini değerlendiren Yargıtay 3. Dairesi, Urfa 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nin verdiği kararı bozdu. Daire, bozmaya gerekçe olarak ise, “Sanıkların silahlı çatışmaya girdiğini ispat edebilecek atış artığı, ele geçirilen silah ve mühimmat, yaralanma gibi hususların bulunmadığı, bu hali ile sanıkların ‘Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma suçunu oluşturabilecek vahim bir eylem içinde bulunduğunun şüphede kaldığı” yönünde kanaat oluşturdu.
Dosya, 3 Süryani’nin “Örgüt üyeliği” iddiası yargılanması için Urfa 5. Ağır Ceza Mahkemesi’ne iade edilerek yeniden yargılanma yolu açıldı. Tutuklu bulunan 3 Süryani’nin ise tutukluluk hallerinin devamına karar verildi.
BENZER DURUMDA 103 KİŞİ VAR
Öte yandan İHD Urfa Şubesi, bu şekilde alıkonulan ve yargılanan en az 103 kişi olduğunu tespit etti. SMO’ya ‘haraç’ vermedikleri için Türkiye’ye teslim edilen kişilerin yargılamalarında, çoğunlukla mahkemeler SMO tutanakları göz önünde bulundurarak alıkonulan kişilere ağır hapis cezaları veriyor. Bunlardan birisi de SMO tarafından gözaltına alındıktan sonra işkence edilip ayağına kurşun sıkıldıktan sonra Türkiye’ye teslim edilen Dozgin Temo (Çîçek Kobani). Temo’da aynı mahkemede yapılan yargılamanın 23 Mart 2021 tarihli duruşmasında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası almıştı. Yargıtay 3’üncü Ceza Dairesi, Temo hakkında yerel mahkemenin verdiği kararı 25 Mayıs 2022 tarihinde onayladı. (MA)