Ä°srail’in birçok Arap ülkesine, savaşın sona ermesinden sonra gelecekteki saldırıları önlemek için Gazze sınırının Filistin tarafında bir tampon bölge oluÅŸturmak istediÄŸini ilettiÄŸi bildirildi
Reuters’e konuÅŸan üç bölgesel kaynaÄŸa göre Ä°srail, planlarını Ä°srail ile iliÅŸkilerini normalleÅŸtiren BirleÅŸik Arap Emirlikleri’nin yanı sıra komÅŸuları Mısır ve Ãœrdün ile paylaÅŸtı.
Ayrıca Ä°srail’le diplomatik bağı olmayan ve 7 Ekim’de Gazze savaşının patlak vermesinin ardından normalleÅŸme sürecini durduran Suudi Arabistan’a da bilgi verildiÄŸi belirtildi. Kaynaklar, resmi olarak Ä°srail ile doÄŸrudan iletiÅŸim kanalı olmayan Riyad’a bu bilginin nasıl ulaÅŸtırıldığı konusunda bilgi vermedi. Aynı kaynaklar, Türkiye’nin de planlar hakkında bilgilendirildiÄŸini söyledi.
GiriÅŸim, yedi günlük ateÅŸkesin ardından yeniden baÅŸlayan Ä°srail saldırılarının yakın zamanda sona ereceÄŸine iÅŸaret etmiyor ancak Ä°srail’in savaÅŸ sonrası Gazze’yi ÅŸekillendirmeye çalışırken Mısır veya Katar gibi yerleÅŸik Arap arabulucuların ötesine uzandığını gösteriyor.
Hiçbir Arap ülkesi gelecekte Gazze’yi denetlemek veya yönetmek konusunda istek göstermezken, çoÄŸu Ä°srail’in Gazze’ye saldırısını açıkça kınadı.
Adının açıklanmasını istemeyen üç bölgesel kaynaktan biri olan üst düzey bir bölgesel güvenlik yetkilisi, “Ä°srail, Gazze ve Ä°srail arasında kuzeyden güneye kurulacak bu tampon bölgeyi, herhangi bir Hamas veya diÄŸer örgüt militanlarının sızmasını veya saldırmasını önlemek için istiyor,” dedi.
Bir BAE yetkilisi, Abu Dabi’ye tampon bölge hakkında bilgi verilip verilmediÄŸi sorulduÄŸunda doÄŸrudan yanıt vermedi, ancak “BAE, Filistin devletinin kurulmasını saÄŸlamak ve bölgeye istikrar kazandırmak için tüm ilgili taraflarca üzerinde anlaÅŸmaya varılan savaÅŸ sonrası düzenlemeleri destekleyecektir,” ifadelerini kullandı.
Ä°srail BaÅŸbakanı Binyamin Netanyahu’nun dış politika danışmanı Ophir Falk, tampon bölge planları sorulduÄŸunda “Plan bundan daha ayrıntılı. Hamas sonrası için üç aÅŸamalı bir sürece dayanıyor,” ÅŸeklinde cevap verdi.
Falk, Ä°srail hükümetinin tutumunun ana hatlarını çizerek, üç aÅŸamanın Hamas’ın yok edilmesini, Gazze’nin askerden arındırılmasını ve bölgedeki radikalleÅŸmenin azaltılmasını içerdiÄŸini söyledi.
Falk “Tampon bölge askerden arındırma sürecinin bir parçası olabilir,” dedi. Bu planların uluslararası ortaklarla görüşülüp gündeme getirilip getirilmediÄŸi sorulduÄŸunda ayrıntı vermeyi reddetti.
Arap ülkeleri ise, Ä°srail’in Hamas’ı yok etme hedefini imkansız olarak nitelendirerek, Hamas’ın yenilebilecek bir militan güçten daha fazlası olduÄŸunu söyledi.
ABD GAZZE’NÄ°N DARALTILMASINA KARÅžI
Ä°srail geçmiÅŸte Gazze’de bir tampon bölge düşündüğünü öne sürmüştü ancak kaynaklar, Ä°srail’in geçmiÅŸten farklı olarak bu planları Arap ülkelerine sunduÄŸunu aktardı.
Adının açıklanmasını istemeyen ABD’li bir yetkili, Ä°srail’in tampon bölge fikrini kime aktardığını söylemeden genel olarak “dolaÅŸtırdığını” söyledi. Ancak yetkili Washington’un Filistin topraklarının boyutunu küçültecek her türlü plana karşı olduÄŸunu da yineledi.
Ãœst düzey bir Ä°srail güvenlik kaynağı, tampon bölge fikrinin “incelenmekte” olduÄŸunu belirterek “Åžu anda bunun ne kadar derin olacağı, 1 kilometre mi, 2 kilometre mi yoksa yüzlerce metre mi olacağı belli deÄŸil,” ifadelerini kullandı.
Yaklaşık 40 km uzunluÄŸunda ve 5 km ila 12 km geniÅŸliÄŸinde olan Gazze’de kurulacak herhangi bir tampon bölge 2,3 milyon insanı daha da küçük bir alana sıkıştıracak.
Washington’da bir Ä°srailli yetkili, Ä°srail savunma mekanizmasının “sınırın Gazze tarafında Hamas’ın askeri yetenekler toplayıp Ä°srail’e yeniden sürpriz saldırı düzenlememesi için bir tür güvenlik tamponundan” bahsettiÄŸini söyledi.
Adının açıklanmaması kaydıyla yetkili, “Bu bir güvenlik önlemidir, siyasi deÄŸil” dedi ve “Sınırın Gazze tarafında kalmayı düşünmüyoruz,” sözlerini ekledi.
Ä°ki Mısırlı güvenlik kaynağı, Ä°srail’in Mısır ve Katar’la yapılan arabuluculuk görüşmelerinde kuzey Gazze’nin silahsızlandırılması ve kuzey Gazze’de uluslararası denetim altında bir tampon bölge kurulması fikrini gündeme getirdiÄŸini söyledi.
Kaynaklar, birçok Arap devletinin buna karşı çıktığını aktardı. Arap devletleri iki taraf arasında bir güvenlik bariyerine karşı çıkmasa da bariyerin nerede olacağı konusunda anlaşmazlıklar olduğunu da sözlerine ekledi.
Mısırlı kaynaklar, Ä°srail’in Kasım ayında Kahire’de yapılan bir toplantıda, tam ateÅŸkes karşılığında Hamas liderlerinin uluslararası alanda yargılanması gerektiÄŸini söylediÄŸini söyledi. Kaynaklar, arabulucuların, rehinelerin serbest bırakılmasıyla ilgili görüşmelerin raydan çıkmasını önlemek için konunun savaÅŸ sonrasına ertelenmesi gerektiÄŸini söyledi.
