Ahmen Khawaja & Asad Ali Chaudhry
BBC Dünya Servisi
Ä°mran Han, siyasete atılmadan önce 1992 Dünya Kupası’nda Pakistan’ı zafere ulaÅŸtıran uluslararası kriket yıldızıydı.
Lahorlu sporcu, emekli olduktan sonra annesinin anısına kanser hastanesi için milyonlaca dolar toplamasının ardından siyasete yöneldi.
Pakistan Adalet Hareketi Partisi’nin (PTI) başındaki Ä°mran Han, Temmuz 2018’le Nisan 2022 arasında Pakistan’ın baÅŸbakanıydı.
Hakkındaki yolsuzluk davası ne?
Ä°mran Han 9 Mayıs 2023’te Pakistan’ın yolsuzlukla mücadele birimi Ulusal Denetim Bürosu’nun rüşvetle itham etmesinin ardından, soruÅŸturmada yetkililerle iÅŸbirliÄŸi yapmadığı için gözaltına alındı.
Hükümet yetkilileri Han ve eşinin, gayrimenkulle uğraşan bir iş insanından yardım kuruluşu üzerinden kendilerine rüşvet olarak milyonlarca dolarlık bir arazi verdiğini iddia ediyor.
Bu El Kadir davası olarak biliniyor ve Ä°ngiltere Ulusal Suçla Mücadele Kurumu’nun (NCA) Pakistan’ın en zengin ve güçlü iÅŸ insanlarından Malik Riaz Hussain’in “akladığı” parayla ilgili soruÅŸturması etrafında ÅŸekilleniyor.
Han ve yardımcılarıysa bu ithamları reddediyor. 70 yaşındaki eski başbakan bu suçlamaların siyasi olduğunu söylüyor.
El Kadir Vakfı, sosyal yardım amaçlı bir sivil toplum kuruluşu. İmran Han, üçüncü eşi Bushra Bibi tarafından kurulan vakfın yöneticileri arasındaydı. Arazinin rüşvet olarak vakfa verildiği iddia ediliyor. Ancak Han bunun hayır amaçlı bağışlandığını söylüyor. Hussain de kara para akladığını reddediyor.
Davayla Ä°ngiltere’nin bağı ne?
NCA 3 Aralık 2019’da, Hussain’in 190 milyon sterlinlik bir anlaÅŸma yaptığını duyurdu.
Açıklamada Ä°ngiltere hesaplarındaki “yabancı ülkelerden rüşvet ve yolsuzlukla elde edildiÄŸinden şüphelenilen” fonlarının dondurulduÄŸu, paranın Pakistan devletine geri gönderilebileceÄŸi yer aldı.
Hussain aynı gün Twitter üzerinden, “Ä°ngiltere’deki yasal ve kayıtlı gayrimenkulünü Karaçi’deki Bahria Town sitesiyle ilgili Pakistan Anayasa Mahkemesi’ne 190 milyon sterlinlik ödeme yapmak için sattığını” yazdı. NCA’nın basın açıklamasının suçlu bulunma durumu göstermediÄŸini ekledi.
Mevcut hükümet, Ä°mran Han hükümetinin 190 milyon sterlinin Pakistan hazinesine yatırılmak yerine, Pakistan mahkemesi tarafından kesilen cezayı ödemek için kullanıldığını iddia ediyor. Ceza, Karaçi’de hükümet arazisinin piyasa deÄŸerinin altında yasa dışı bir ÅŸekilde satın alınması sebebiyle Hussain’e kesilmiÅŸti.
İçiÅŸleri bakanı, Hussain’in Jhelum’daki araziyi bu iyilik karşılığında El Kadir Vakfı’na verdiÄŸini iddia ediyor.
Pakistan için sırada ne var?
Başbakan olarak görevden alındığından beri, İmran Han erken seçim için kampanya yürütüyordu. Seçimlerin bu yıl içinde yapılması bekleniyor.
Yardımcıları, Han’a karşı 100’den fazla dava olduÄŸunu söylüyor.
Devam eden huzursuzluÄŸa raÄŸmen Ä°mran Han, 230 milyon nüfuslu Pakistan’da oldukça popüler.
Birçok kişi, yasal sorunları nedeniyle kendi tabanında daha popüler hale geleceğini söylüyor.