Söz konusu mutluluk yarışı olduğunda İskandinav ülkeleri her zaman kazanıyor. Finlandiya 2024 yılında üst üste yedinci kez zirveye yerleşirken, onu Danimarka ve İzlanda takip etti.
Peki bu ülkelerde yaşayanlar neden mutlular?
Bazıları bunun küçük, homojen ve varlıklı olmalarından kaynaklandığını söylüyor. Hatta birkaç yıl önce yapılan bir araştırma bunun genetik olarak daha mutlu olmalarından kaynaklandığını öne sürmüştü.
Ancak Dünya Mutluluk Raporu’na (WHR) göre bu tür teoriler doÄŸru deÄŸil.
Ekonomik koÅŸullar
Evet, İskandinav ülkelerinin hepsi görece zengin ve mutlu, ancak görece zengin ülkelerin hepsi İskandinav ülkeleri gibi mutlu değil. Dünyanın en zengin üçüncü ülkesi olan Singapur 26. sırada yer alırken, dünyanın en zengin ülkelerinden biri olan Suudi Arabistan 27. sırada yer alıyor.
Etkili olduğunu söyleyebileceğimiz tek ekonomik faktör, İskandinav ülkelerinde gelir eşitsizliği seviyelerinin düşük olması. Ancak araştırmacılar bunun yüksek yaşam memnuniyeti ile ilişkili olduğunu kanıtlayamadı.
Bununla birlikte, kanıtlayabildikleri ÅŸey “gelir eÅŸitsizliÄŸi güvensizliÄŸe yol açıyorsa, bunun doÄŸrudan daha düşük yaÅŸam memnuniyetine katkıda bulunduÄŸu” oldu.
Nedeni homojen bir şekilde mutlu olmaları mı?
Geçen yılki Dünya Mutluluk Raporu ilk kez nüfusun daha mutlu ve daha az mutlu kesimleri arasındaki mutluluk uçurumunun boyutunu değerlendirdi. Daha yüksek bir sıralama daha düşük mutluluk eşitsizliği anlamına geliyor.
İskandinav ülkelerinin hepsi eşitlikte üst sıralarda yer alıyor, yani mutluluk eşitsizliği neredeyse hiç yok. Nüfuslarının çoğu kendilerini mutlu olarak görüyor.
Euronews’e konuÅŸan raporun editörü Professor John F. Helliwell “Ä°nsanların mutluluk uçurumunun daha az olduÄŸu ülkelerde yaÅŸarken daha mutlu oldukları ortaya çıkıyor. Peki mutluluk uçurumu en az nerede? Mutlu ülkelerde,” ifadelerini kullandı.
Buna karşılık, Afganistan’da 2023 WHR’deki en az mutluluk farklarından birine sahipti. Ancak ülkede kimse mutlu olmadığı için mutluluk farkı da azdı.
Afganistan, yeni yayınlanan 2024 raporunda da 143. sırada yer alarak en mutsuz ülke olmaya devam etti.
Devlet kurumlarının kalitesi ve refah devletinin cömertliği
Devlet kurumlarının kalitesinin yaşam memnuniyeti üzerinde önemli ve olumlu bir etkisi bulunuyor. Hatta Yolsuzluk Algı Endeksi, mutluluk sıralamasında kimin en üstte ya da en altta yer alacağının bir belirleyicisi olarak çalışabiliyor.
Veriler, kurumsal kalitenin olduğu ülkelerde insanların yaşamlarından daha memnun olduğunu göstermiyor. Bu genellikle demokratik kalite ve hizmet kalitesi olarak ikiye ayrılıyor.
WHR’ye göre bunlardan ikincisi vatandaÅŸların mutluluÄŸuyla daha güçlü bir ÅŸekilde iliÅŸkili. Ä°yi emeklilik maaÅŸları, ebeveyn izinleri, hasta ve engelliler için bakım, ücretsiz saÄŸlık ve eÄŸitim, iÅŸsizlik yardımları hizmetler mutluluÄŸu doÄŸrudan etkiliyor.
Aşamalı vergilendirme ve yaşam tercihlerini yapma özgürlüğü
Araştırmacılar, artan oranlı vergilendirme (gelir arttıkça artan vergi oranı) ile insanların ne kadar mutlu olduklarına dair değerlendirmeleri arasında güçlü bir bağlantı olduğunu ortaya koyuyor.
Aşamalı vergilendirme, vergilendirmenin finanse edilmesine yardımcı olduğu sağlık hizmetleri, eğitim ve toplu taşıma gibi kamu ve ortak mallar yoluyla mutluluğa yol açıyor. Elbette insanlar vergilerinin akıllıca kullanıldığını görünce güvenleri ve mutlulukları artıyor.
Yine, daha eşit toplumlarda insanlar birbirlerine daha fazla güveniyor ve toplumsal güven daha iyi kurumların inşasına katkıda bulunuyor.
Hava durumunun genel mutluluk üzerinde çok fazla etkisi görülmüyor
Güneybatı Finlandiya’da yıllık ortalama sıcaklık 6,5 derece. Ãœlkenin diÄŸer kesimlerinde sıcaklık daha da düşük.
İskandinav kışlarının uzun, karanlık ve soğuk olduğu doğru ve çoğumuz daha sıcak havaları ve parlak güneşli günleri mutlulukla ilişkilendiririz.
Ancak rapordan elde edilen bulgular, mutluluk skoru üzerindeki etkinin oldukça önemsiz olduğunu gösteriyor.
İnsanlar kötü de olsa hava koşullarına bir şekilde uyum sağlıyor.