İran’ın başkenti Tahran’ın sembolik yapılarından Azadi (Özgürlük) Kulesi’nin önünde dans ederken çekilen videoları sosyal medyada viral olan Instagram bloggerları Astiaj Haghighi ve Amir Mohammad Ahmadi, tutuklandıktan aylar sonra toplam 21 ay hapis cezasına çarptırıldı.
İnsan Hakları Aktivistleri Haber Ajansı’nın (HRANA) paylaştığı bilgilere göre, Haghighi ve Ahmadi, dans ettikleri video sosyal medyada yayıldıktan sonra 1 Kasım 2022 tarihinde tutuklanmıştı.
The Guardian gazetesinin AFP haber ajansından aktardığına göre, çift, “yolsuzluğu ve fuhuşu teşvik etmek” ve “ulusal güvenliği bozmak amacıyla bir araya gelmek” suçlarından 10’ar yıl, 6’şar ay hapis cezası aldı. Çifte ayrıca internet kullanma ve İran dışına çıkma yasağı da getirildi.
HRANA’nın çiftin ailelerine yakın kaynaklardan aktardığı bilgilere göre, çift mahkeme süreci boyunca avukatlarla görüştürülmedi ve kefaletle serbest bırakılmalarını sağlama girişimleri de reddedildi.
20’li yaşlardaki Astiyaz Haghighi ve nişanlısı Amir Mohammad Ahmadi, romantik bir şekilde dans ettikleri videonun viral olmasının ardından tutuklanmıştı. Videoda genç kadının başörtüsü takmadığı görülüyordu.
İran’da kadınların kamusal alanda dans edilmesine izin verilmiyor.
ABD’de yaşayan İranlı aktivist Masih Alinejad, çiftin videosunu sosyal medya hesabından paylaşarak ikilinin “İran’daki ‘Kadın, Yaşam, Özgürlük’ devrimine destek için sokaklarda dans ettiğini” yazdı:
“Böyle bir gaddarlığı hak etmiyorlar.”
NE OLMUŞTU?
2 yaşındaki Jîna Mahsa Amini, İran’da “başörtüsü kurallarına uymadığı” gerekçesiyle “ahlak polisi” tarafından 13 Eylül 2022’de gözaltına alındıktan üç gün sonra, 16 Eylül’de hayatını kaybetti. Amini’nin ölümünün ertesi günü başlayan protestolar ise o günden bu yana devam ediyor.
HRANA’nın 1 Şubat 2023 tarihi itibariyle paylaştığı verilere göre, İran güvenlik güçlerinin şiddetle bastırmaya çalıştığı protestolarda bugüne kadar 527 kişi hayatını kaybetti; bu kişilerin 71’i 18 yaşından küçüktü. Protestolarla bağlantılı olarak bugüne kadar dört kişinin idam edildiği ülkede, toplam gözaltı ve tutuklama sayısının 19 bin 603 olduğu tahmin ediliyor.
Birleşmiş Milletler’e (BM) göre, protestolarda en az 14 bin kişi tutuklandı. Çiftin videosu da, protesto hareketinin talep ettiği özgürlüklerin bir sembolü olarak gösterilmişti.
Tahran’ın simgelerinden biri olan ve fütüristik mimariye sahip Azadi (Özgürlük) Kulesi 1970’lerin başında son Şah Muhammed Rıza Pehlevi’nin yönetimi altında, Şahyad (Şah’ın Anısına) Kulesi olarak açıldı. 1979’da İran İslam Cumhuriyeti’nin kurulması ve Şah’ın devrilmesinden sonra adı değiştirildi.